شاید این سوال برای بسیاری از والدین پیش آمده باشد که مقدار آهن مورد نیاز کودکان چقدر است؟ آهن از جمله مواد معدنی مورد نیاز برای رشد کودک است که حتماً باید در برنامه‌ی غذایی او قرار گیرد. دقت کنید که اگر این ماده‌ی معدنی به میزان لازم برای بدن کودک شما تأمین نگردد؛ کودک با مشکلات جدی مواجه خواهد شد. ازاین رو در این مقاله سعی کرده‌ایم تا اطلاعاتی چند در مورد این ماده‌ی معدنی مهم و مقدار آهن مورد نیاز برای کودکان را در اختیار شما دوستان عزیز قرار دهیم.
آهن چیست و کمبود آن چطور سبب کم خونی می‌شود؟
آهن از جمله مواد معدنی ضروری برای نوزادان و کودکان است که به رشد آن‌ها کمک شایانی می‌کند. در مجموع بدن از سنین بسیار پایین برای تولید هموگلوبین که وظیفه‌ی رساندن اکسیژن به تمام بدن را دارد؛ نیازمند آهن است. این ماده‌ی معدنی سبب رنگین شدن گلبولهای قرمز خون شده و هرچه میزان آهن در بدن کاهش یابد سلول‌های قرمز کوچک‌تر و بی‌رنگ‌تر می‌شوند. بدین ترتیب میزان اکسیژن لازم برای اندام‌ها و ماهیچه‌ها و دیگر ارگان‌های بدن که توسط گلبولهای قرمز خون تأمین می‌شد؛ با مخاطره مواجه خواهد شد. در نهایت زمانی که جریان اکسیژن کاهش یابد بدن با کم خونی روبه رو خواهد شد.
با توجه به نقشی که آهن بر روی تولید گلبولهای قرمز خون دارد متوجه می‌شویم که آهن چه تأثیر مهمی در زندگی کودکان و همچنین نوجوانان دارد.
خطرات کمبود آهن
از آن‌جا که خطرات کمبود آهن مشکلات متعددی را ایجاد می‌کند؛ والدین باید دقت کنند که آهن مورد نیاز بدن فرزندشان را با مصرف مواد غذایی مناسب یا در صورت تجویز پزشک با مکمل‌های دارویی تأمین نمایند.
کودکانی که با فقر آهن روبه رو هستند ممکن است با مشکلات متعددی که مشکلات یادگیری و رفتاری از مهم‌ترین آن‌هاست مواجه شوند. شایان ذکر است که کمبود آهن از جمله مواردی است که در بسیاری از موارد علائمی را نشان نمی‌دهد و بدن تدریجاً خالی از آهن شده و اگر به موقع تشخیص داده نشود باعث بروز کم خونی می‌شود.
علائم کمبود آهن در کودکان
مغز کودکان برای تکامل و رشد نیازمند آهن است. جالب است بدانید کودکانی که با کمبود و فقر آهن مواجه می‌شوند رشد کم‌تری نسبت به سایر کودکان دارند. این دست از کودکان علائمی نظیر رنگ پریدگی پوست، بی‌اشتهایی، بدخلقی، آسیب‌پذیری، احساس ضعف و خستگی، وزن‌گیری آهسته و … دارند که اگر به موقع تشخیص داده شود، قابل جبران خواهد بود.
شایان ذکر است که کودکان بعد از دوازده ماهگی که شیرمادر یا شیرهای خشک آهن دار نمی‌خورند با خطر کمبود آهن روبه رو هستند. پس اگر کودکان شما در این سنین هستند به میزان آهن بدن آن‌ها توجه کنید که خدایی نکرده مشکلی برایشان ایجاد نشود.
مقدار آهن مورد نیاز کودکان چقدر است؟
نوزاد پیش از تولد آهن مورد نیاز خود را از بدن مادر تأمین می‌کند. بعد از تولد نیز آهن مورد نیاز خود را از شیر مادر و شیرهای خشک حاوی آهن تأمین می‌کند. اما بعد از این دوران و رسیدن به دوازده ماه باید آهن مورد نیاز خود را از غذاها یا مکمل‌ها دریافت نماید. اما اینکه هر کودک به چه اندازه به آهن نیاز دارد بسته به شرایط سنی او است. در زیر به مقدار آهن مورد نیاز کودکان در سنین مختلف اشاره می‌کنیم.
. میزان آهن مورد نیاز در سنین ۷ تا ۱۲ ماه ۱۱ میلی‌گرم
. میزان آهن مورد نیاز در سنین ۱۲ تا ۳۶ ماه ۷ میلی‌گرم
. میزان آهن مورد نیاز در سنین ۴ تا ۸ سال ۱۰ میلی‌گرم
. میزان آهن مورد نیاز در سنین ۹ تا ۱۳ سال ۸ میلی‌گرم
شایان ذکر است که از سنین ۱۴ تا ۱۸ سال نیز نوجوانان به آهن احتیاج دارند که میزان دریافت آن در دختران و پسران متفاوت است. پسران در این سنین به ۱۱ میلی‌گرم و دختران به ۱۵ میلی‌گرم آهن نیازمند هستند. که این میزان را باید از مواد غذایی سرشار از آهن دریافت نمایند.
مواد غذایی حاوی آهن
والدین باید توجه کنند که اگر برنامه‌ی غذایی مناسبی برای بچه‌ها در درنظر گرفته نشود بعد از مدتی آن‌ها با کمبود آهن مواجه می‌شوند که در نهایت منجر به فقر آهن و بروز مشکلات عمده خواهد شد.
برای آن‌که کودکانی سالم داشته باشید باید از مواد غذایی سرشار از آهن استفاده نمایید. انواع گوشت‌ها (گوشت گاو، گوشت گوساله، گوشت بره، جگر، جوجه، بوقلمون، مرغ)، ماهی (به ویژه ماهی تن و سالمون)، تخم مرغ، سبزیجات (کلم بروکلی، کلم بروکسل، اسفناج، برگ چغندر، نخودفرنگی، لوبیا)، حبوبات (نخود، عدس، نخودفرنگی، لوبیای خشک شده)، دانه‌های خوراکی و غلات (نان‌های تهیه شده با غلات کامل، غلات غنی شده با آهن، ماکارونی، برنج)، مغزهای آجیل (بادام هندی، پسته، دانه‌های آفتابگردان و کدو تنبل)، میوه‌های خشک (آلو، زردآلو، کشمش و…) از جمله مواد غذایی سرشار از آهن هستند که باید در برنامه‌ی غذایی کودکان و نوجوانان قرار بگیرند.
شایان ذکر است برای اینکه بدن بتواند آهن این غذاها را جذب کند، بهتر است غذاهای سرشار از آهن را همراه با مواد غذایی حاوی ویتامین C مصرف کرد تا آهن سریع‌تر جذب بدن گردد. مهم‌ترین منابع ویتامین C پرتغال، کیوی، آناناس، گوجه فرنگی، شلغم، کدوحلوایی، فلفل قرمز، نخودفرنگی، و … هستند. ازاین رو اگر برنج یا ماکارونی میل می‌کنید سعی کنید آن را با گوشت یا سس گوجه‌فرنگی میل نمایید تا آهن موجود در غذا جذب بدن شود.
آیا مکمل آهن برای کودکان نیاز است؟
کودکانی که شیرمادر یا شیرهای خشک غنی شده با آهن مصرف می‌کنند نیازی به مکمل آهن ندارند. اما نوزادانی که کمبود وزن دارند باید با تجویز پزشک مکمل آهن مصرف کنند. کودکان بعد از ۱۲ ماهگی نیز اگر مواد غذایی سرشار از آهن استفاده کنند نیازمند مکمل آهن نیستند.
