تغذیهی سالمندان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. افراد سالمند به دلیل کاهش فعالیتهای فیزیکی و همچنین در مواردی کاهش اشتها با خطراتی مواجه هستند. ازاین رو با کسب اطلاعاتی چند در مورد مهمترین نیازهای تغذیهای سالمندان، میتوانیم آنها را از خطراتی که در پیش رویشان قرار گرفته در امان نگه داریم.
بدن هر انسانی در سنین بالا به ویتامینها و مواد معدنی مشخصی نیازمند است. مصرف مواد مغزی در این سنین باعث کاهش مشکلات مربوط به دوران سالمندی شده و سالمند را در برابر بسیاری از خطرات ایمن نگه میدارد. سالمندان در اکثر موارد دچار کمبود انرژی میشوند و باید این کمبود را با مصرف مواد غذایی مناسب یا مکملهای دارویی تأمین نمایند. پس برای آنکه بدانید مهمترین نیازهای تغذیهای سالمندان چیست در این بحث ما را همراهی کنید.
مهمترین نیازهای تغذیهای سالمندان
رعایت اصول تغذیهای سالمندان
اگر اصول تغذیهای در زندگی سالمندان رعایت شود این افراد دوران زندگی را با شادابی بیشتری طی میکنند. از بیماریهای شایع این دوران میتوان به فشارخون، دیابت، پوکی استخوان، چربی خون اشاره داشت که صدمات بسیاری را به افراد سالخورده وارد میکنند. ازاین رو با توجه به نیازهای تغذیهای سالمندان میتوان کیفیت زندگی آنها را بالاتر برد و زندگی سرشار از تندرستی را به آنها هدیه داد.
در مجموع مهمترین نیازهای تغذیهای سالمندان را میتوان در ویتامینها، مواد معدنی، انرژی، پروتئین، مایعات و فیبر خلاصه کرد که هرکدام از آنها بسته به نیاز هر شخص باید مصرف شوند.
نکات مهم در تغذیهی سالمندان
برای آنکه سالمندان در زندگی روزمره دچار مشکل نشوند باید اصول تغذیهای را در زندگی آنها رعایت کرد. البته عوامل مختلفی چون مشکلات اقتصادی، مشکلات روحی و همچنین مشکلات جسمانی در این سنین بسیار تأثیرگذارند که نباید آنها را نادیده گرفت. در زیر شما را با برخی از اصول تغذیهای در این دوران آشنا میکنیم.
- توجه به عادات غذایی و رعایت شیوهی زندگی سالمند.
- رعایت تنوع در برنامهی غذایی سالمند
- حذف غذاهای سرخ شده و پرچرب، سسها و همچنین مواد غذایی نفاخ چون کلم و برخی از حبوبات
- مصرف مایعات به میزان کافی در حدود ۸ تا ۱۰ لیوان در روز
- مصرف مواد غذایی فیبردار چون نان گندم، سبزیجات تازه و میوههایی چون گلابی، آلو و …
- افزایش وعدههای غذایی سالمند و کاهش مقدار هر وعده
- مصرف انواع پوره، گوشت نرم، سوپ، آب میوه و … برای سالمندانی که مشکل جویدن دارند
- مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین و مواد معدنی به ویژه آهن و کلسیم ( لبنیات، غذاهی گوشتی، سبزیها و میوهها)
- رعایت رژیم غذایی مناسب برای سالمندان برای رسیدن به وزن مطلوب
- تشویق سالمند به ورزش کردن به ویژه پیادهروی و شنا
- مصرف ویتامینها به صورت مکملهای دارویی زیر نظر پزشک معالج
مصرف ویتامینها و مواد معدنی یکی از مهمترین نیازهای تغذیهای سالمندان
. ویتامینهای مهم برای سالمندان
یکی از ویتامینها مورد نیاز در دوران سالمندی ویتامین D است. سالمندان به دلیل آنکه کمتر در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار دارند، بیشتر دچار کمبود ویتامین D میشوند. پس در نتیجه درصد خطر ابتلا به پوکی استخوان در سالمندان بیشتر خواهد شد. دیگر ویتامین مورد نیاز برای سالمندان ویتامین B12 است. متأسفانه در افراد سالخورده قسمتی از دیوارهی معده که موادی را برای جذب ویتامین B12 از خود ترشح میکند با اختلالاتی مواجه میشود که در درازمدت بدن را با کمبود ویتامین B12 مواجه میکند. ازاین رو بیشتر افراد سالمند با خطر کمبود این ویتامین مواجه هستند که برای جبران آن باید مواد غذایی حاوی ویتامین B12 چون شیر، ماهی، گوشت قرمز و تخم مرغ استفاده نمایند یا با تجویز پزشک از مکمل دارویی ویتامین B12 استفاده کنند.
. مواد معدنی مورد نیاز برای سالمندان
با کهولت سن میزان جذب کلسیم نیز کمتر میشود. بدین ترتیب افراد سالمند باید با مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم چون شیر، ماست، پنیر و دیگر لبنیات از پوکی استخوان و شکستگی استخوانها جلوگیری کنند.
آهن از دسته مواد معدنی است که میزان آن در بیشتر افراد سالمند متعادل است. فقط برخی از سالمندان به دلیل استفاده از غذاهای نامناسب و کم انرژی دچار کمبود آهن میشوند. این دسته از سالمندان میتوانند با مصرف گوشت، ماهی، حبوبات، جگر، سبزیهایی با برگ سبز چون جعفری، گشنیز و … کمبود آهن را جبران کنند.
از دیگر مواد معدنی که میزان آن ممکن است در ایام سالمندی کاهش یابد؛ روی است. کمبود این مادهی معدنی را میتوان با مصرف مواد غذایی چون جگر، حبوبات، انواع مغزها چون پسته، بادام، گردو و … تا حدی جبران نمود.
مهمترین منابع تغذیهای سالمندان
. میوه و سبزیجات
یکی از مهمترین نیازهای تغذیهای سالمندان استفاده از میوه و سبزیجات است. این دست از مواد غذایی حاوی فیبر بالا و ویتامینهایی چون ویتامین A، ویتامین C، ویتامینهای گروه B و مواد معدنی چون آهن هستند. ازاین رو در رژیم غذایی افراد سالخورده باید به میزان کافی میوههایی چون پرتغال، هلو، طالبی، سیب، انجیر و … و همچنین سبزیجاتی چون کاهو، اسفناج و … قرار بگیرد.
. غلات یکی از مهمترین نیازهای تغذیهای سالمندان
نان سبوسدار، برنج، سیب زمینی، ماکارونی از مهمترین غلاتی است که باید در وعدههای غذایی سالمندان قرار بگیرد. شایان ذکر است که تمامی مواد غذایی ذکر شده باید به اندازهی کافی استفاده شوند چون استفادهی بیش از اندازهی آنها نیز مشکلاتی را به وجود خواهد آورد.
. محصولات لبنی
برخی از مواد غذایی همچون محصولات لبنی نیازهای مختلف بدن را چون نیاز به کلسیم، پروتئین، فسفر، پتاسیم و … تأمین میکنند. پس باید دقت کرد تا سالمندان به میزان لازم و به شکل روزانه این دست از مواد غذایی را مصرف نمایند.
. مایعات
در دوران سالمندی نیاز به نوشیدن مایعات در افراد سالمند کمتر میشود. ازاین رو آب بدن آنها کاهش یافته و با مشکلاتی چون عفونت ادراری، یبوست و … مواجه میشوند که اگر جدی گرفته نشود صدمات جبران ناپذیری به بدن سالمند وارد میکند. برای پیشگیری از مشکلات ذکر شده سالمند باید به میزان کافی مایعات به ویژه آب، آب آلو و … مصرف کند. به طور معمول هر سالمند در روز باید بین ۸ تا ۱۰ لیوان آب مصرف کند.
. پروتئینها یکی دیگر از مهمترین نیازهای تغذیهای سالمندان
با افزایش سن از حجم عضلات بدن کاسته شده و در نتیجه میزان ذخیرهی پروتئین در بدن کاهش مییابد. ازاین رو بسیاری از پزشکان معتقدند که بیشتر انرژی دریافتی روزانهی سالمندان باید از مواد پروتئینی چون انواع ماهی، گوشت قرمز، انواع حبوبات، مغزهایی چون پسته، بادام و فندق، تخم مرغ و … تأمین گردد. این مواد غذایی علاوه بر پروتئین میتوانند آهن، ویتامینهای مورد نیاز، املاح معدنی و … را نیز تأمین کنند. جالب است بدانید که مغزهایی چون پسته، بادام، فندق و … علاوه بر پروتئین سرشار از آنتی اکسیدان نیز هستند.
به یاد داشته باشید که رژیم غذایی مناسب برای سالمندان از اهمیت فوق العادهای برخوردار است. پس سعی کنید که با رعایت اصول لازم برنامهای برای آنها تدارک ببینید که به سوء تغذیه دچار نشوند.