آیا میدانید کلاژن چیست؟ کلاژن یک نوع پروتئین است که به طور طبیعی در بدن ایجاد میشود و یک سوم بدن انسان از این ترکیب پروتئینی تشکیل شدهاست. در واقع خاصیت ارتجاعی پوست ناشی از این پروتئین شگفت انگیز است که همچون چسب سبب استحکام بافتها میشود. میزان کلاژن با افزایش سن کاهش پیدا کرده و قرار گرفتن در معرض مستقیم نور خورشید و کشیدن سیگار، کاهش این نوع ماده ی پروتئینی را تشدید میکند.
جالب است بدانید که اگر کلاژن موجود در بدن را حفظ نکنیم استحکام سطح فوقانی پوست یا اپیدرم دچار مشکل شده و منجر به شل شدن و از بین رفتن پوست میشود. این مادهی پروتئینی در ماهیچهها، استخوانها، پوست، رگهای خونی، سیستم گوارشی و تاندونها یافت میشود و به استحکام و کشش پوست شما که با جایگزین کردن سلول های مرده پوست اتفاق میافتد؛ کمک می کند. برای آنکه بدانید کلاژن چیست و چه نقشی در سلامت بدن ایفا میکند، در این مقاله همراه ما باشید.
کلاژن چیست و چه نقشی در سلامت دارد؟
کلاژن نوعی پروتئین است که به طور طبیعی در بدن وجود دارد و خاصیت ارتجاعی پوست ناشی از آن است. این مادهی پروتئینی مسئول بسیاری از فعالیتهای بیولوژیکی بدن است و مهم ترین نقش را در بافتهای پوستی و ماهیچههای بدن ایفا میکند.
یکی از نقشهای منحصربه فرد کلاژن حفظ حالت الاستیسیتهی پوست است. ازاین رو اگر عملکرد این مادهی پروتئینی در بدن با مشکل مواجه شود بر روی پوست چین و چروک ایجاد شده و پوست سخت میتواند به حالت اولیهی خود بازگردد. برای آنکه بتوانید عملکرد کلاژن را تحت تأثیر خود قرار دهید باید از مواد غذایی حاوی کلاژن یا مکملهای آن استفاده نمایید.
شما میتوانید برای حفظ سلامتی پوست خود به داروخانه مراجعه کرده و مکملهای این مادهی پروتئینی را تهیه نمایید. اما اگر میخواهید به شکل طبیعی میزان کلاژن بدن را افزایش دهید کافی است از مواد غذایی نظیر قلم گوسفند و گاو استفاده کنید.
تأثیر کلاژن در دوران یائسگی
بانوان از سن چهل سالگی به دلیل شروع عوراض یائسگی و کاهش میزان استروژن با کمبود میزان این مادهی پروتئینی مواجه میشوند. کمبودی که میزان آن چشمگیر بوده و باید با مواد غذایی حاوی کلاژن و همچنین با مصرف مکملها و پمادهای سرشار از کلاژن کاهش آن جبران شود.
ترکیبات کلاژن
این مادهی پروتئینی از سه زنجیر متشکل از مارپیچهای سه تایی که بسیار تنگاتنگ به یکدیگر متصل شدهاند تشکیل شدهاست. هر زنجیر از بیش از ۱۴۰۰ آمینواسید تشکیل شده که آمینواسیدهایی نظیر پرولین و گلایسین جزو اولین آمینواسیدهایی هستند که در زنجیرهی کلاژن وجود دارند. شایان ذکر است که این نوع از پروتئین از آمینواسیدهای ضروری و غیر ضروری تشکیل شده که وجود هردوی آنها برای عملکردهای مختلف بدن مورد نیاز است.
جالب است بدانید که پرولین و گلایسین از جمله آمینواسیدهایی هستند که باید از طریق مصرف مواد غذایی و مکملها برای بدن شما تأمین گردند وگرنه بدن شما در برخی از شرایط سخت نظیر حالات روحی نامناسب قادر به تولید آن نخواهد بود.
مزیتهای منحصربه فرد کلاژن در بدن
. کاهش میزان درد در بدن
زمانی که شما دچار ورم مفاصل میشوید در واقع میزان کلاژن در بدن شما کاهش یافته یا از دست رفته است. بنابراین وقتی بدن با کاهش این پروتئین مواجه میشود تاندونها و رباطها به سختی حرکت میکنند و همین امر منجر به درد مفاصل و ورم آن میشود. ازاین رو وقتی میزان کلاژن در بدن طبیعی است ما به راحتی و بدون هیچ دردی حرکت میکنیم.
این مادهی در واقع همچون روغن یا ژل عمل کرده و به مفاصل اجازه میدهد تا به راحتی حرکت کنند. بنابراین اگر میزان این مادهی پروتئینی در بدن کافی باشد شما حتی اگر در سنین میانسالی و بالاتر باشید؛ کمتر احساس درد خواهید کرد و مفاصل شما آسیب کمتری خواهید دید. شایان ذکر است که این نوع پروتئین برای افرادی که مشکل آرتروز دارند درمانی فوق العاده محسوب میشود.
. سلامت پوست و مو
کلاژن با خاصیت چسبندگی که در پوست ایجاد میکند باعث میشود تا پوست دیرتر دچار چین و چروک شود. از این رو افزایش میزان این مادهی پروتئینی به پوست این امکان را میدهد تا سلولهای از دست رفته ترمیم شده و پوست استحکام خود را حفظ کند. ازاین رو اگر میخواهید پوست و موی سالمی داشته باشید حتماً سطح کلاژن در بدن را افزایش دهید.
. استحکام مو، ناخن و دندان
این مادهی پروتئینی در واقع جزء سازندهی مو، ناخن و دندان است. ازاین رو اگر مواد غذایی مناسب مصرف کنید به استحکام دندان و ناخن خود کمک کرده و کمتر دچار ریزش مو میشوید.
. بهبود عملکرد کبد
اگر میخواهید سموم را از بدن خود دفع کنید و جریان خون را بهبود بخشید باید میزان کلاژن در بدن را افزایش دهید. وقتی سموم بدن دفع شود؛ عملکرد روده بهبود یافته و ایمنی بدن را بالا میرود.
پژوهشها نشان دادهاند که گلایسین که نوعی آمینواسید در زنجیرهی کلاژن است میتواند آسیبهای وارد شده به کبد را کاهش داده و عملکرد کبد را بهبود بخشد.
. سلامت قلب و عروق
از دیگر مزایای کلاژن سازی تأثیر آن بر روی سلامت قلب و عروق است. به طور مثال آمینواسید پرولین میزان چربی را در شریانها کاهش داده و برای ترمیم بافت در شریانها به کار میرود. ازاین رو اگر میخواهید فشارخون خود را کنترل کنید و قلبی سالم داشته باشید به حفظ کلاژن در بدن دقت کنید.
جالب است بدانید که برخی از آمینواسیدهای موجود در ساختار کلاژن با تنظیم گردش خو در رگهای خونی آرامش را به سلولهای ماهیچهای بازمیگردانند.
مکملهای حاوی کلاژن
مکملهای این مادهی پروتئینی به شکلهای مختلف همچون کپسول، قرص و پودر وجود دارند. اما قبل از هرگونه مصرف باید نوع و میزان آن را برحسب نیاز بدنتان با پزشک متخصص در میان بگذارید و با تجویز او مکمل را مصرف نمایید.
اگر از مکملها استفاده کردید سعی کنید آن را در وعدهی صبحانه مصرف کنید تا جذب آن بیشتر شود. همچنین در کنار مصرف مکملها از رژیم غذایی مناسب استفاده کنید. شما میتوانید از مکملهایی استفاده کنید که حاوی ویتامین سی هستند. بدین ترتیب جذب کلاژن در بدن شما بیشتر خواهد شد.