ویتامین B12، منابع، علائم و عوارض کمبود آن

ویتامین B12، منابع، علائم و عوارض کمبود آن چیست؟ ویتامین B12‌ یکی از ویتامین‌های گروه B است که ساختاری پیچیده در میان این گروه را به خود اختصاص داده‌است. این ویتامین که محلول در آب است برای سلامت بسیار مفید بوده و بر روی سطح انرژی بدن، حافظه، پوست و مو،‌ قلب، گوارش و … بسیار تأثیرگذار است. ازاین رو باید با علائم کمبود ویتامین B12 و عوارض کمبود آن آشنا شد. همچنین باید بدانید ویتامین B12 مورد نیاز بدن خود را باید از چه منابع غذایی تأمین نمایید. فقط کافی است با یک آزمایش ساده ویتامین B12 خود را سنجیده و اگر با کمبود آن مواجه بودید از مواد غذایی سرشار از ویتامین B12 استفاده نمایید. در زیر شما را با خواص ویتامین B12، منابع، علائم و عوارض کمبود آن آشنا می‌کنیم.

ویتامین B12، منابع، علائم و عوارض کمبود آن

کمبود این ویتامین در بدن در کل دنیا بسیار شایع است. این ویتامین در بدن نقشی مهم برعهده دارد و کمبود آن منجر به اختلالاتی مهم در می‌شود که اگر جدی گرفته نشود پیامدهایی به دنبال خواهد داشت.

ویتامین B12 سبب بهبود عملکر سوخت و ساز بدن، تعادل هورمون‌ها، سلامت سیستم عصبی، سلامت قلب و عروق و … شده و کمبود آن علائمی همچون خستگی، ‌استرس، افسردگی را در پی خواهد داشت. شما می‌توانید با خوردن مواد غذایی حاوی ویتامین B12 یا مکمل‌های آن کمبود این ویتامین در بدن را جبران نمایید. جالب است بدانید که بدن می‌تواند در مدت طولانی این ویتامین را در خود نگه دارد و اضافه‌ی آن را از طریق ادار دفع نماید.

ویتامین B12 یا کوبالامین در سلامت دستگاه گوارش،‌ قلب و سلول‌های عصبی و همچنین در تشکیل پوشش محافظتی اعصاب نقشی مهم بازی می‌کند. ازاین رو اگر بدن شما با کمبود این ویتامین روبه رو باشد؛ مشکلات گوارشی و بیماری‌های قلبی از جمله اولین بیماری‌هایی هستند که به سراغ شما خواهند آمد. شما می‌توانید با مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین B12 که لبنیات،‌ گوشت،‌ ماهی آزاد، تخم مرغ،‌ جگر و … تعدادی از آن‌ها هستند؛ ویتامین لازم برای بدن خود را تأمین نمایید.

شایان ذکر است که ویتامین B12 موجود در مخمرهای خوراکی، جلبک‌های دریایی و غلات غنی شده به اندازه‌ی خوراک‌های دامی نیست. ازاین رو سعی کنید برای تأمین ویتامین B12 بیش‌تر از محصولات دامی به جای گیاهان استفاده نمایید. چون زمانی غذاهای گیاهی حاوی این ویتامین هستند که در فرایند صنعتی غنی شده باشند.

مشخصه‌ی منحصربه فرد ویتامین B12

این ویتامین در همانندسازی ژن‌های تشکیل دهنده‌ی هسته‌ی سلول شرکت دارد. ازاین رو می‌توان گفت که تکثیر سلول‌ها در بافت‌های عصبی، مغز استخوان و دستگاه گوارش با کمک این ویتامین به انجام می رسد. کوبالامین در تشکیل سلول‌های قرمز خون نیز نقش دارد. بنابراین اگر بدن با کمبود این ویتامین روبه رو شود میزان تولید سلول‌های قرمز خون کاهش خواهد یافت و آنمی یا کم‌خونی اتفاق می‌افتد.

علائم کمبود ویتامین B12

اگر از جمله افرادی هستید که با علائم زیر روبه رو شده‌اید؛ به احتمال زیاد دچار کمبود ویتامین B12 هستید. فقط کافی است به آزمایشگاه بروید و با دادن یک آزمایش خون ساده میزان این ویتامین را در بدن اندازه‌گیری نمایید. ازاین رو اگر با تعدادی از علائمی که در زیر به آن اشاره کرده‌ایم مواجه شدید، حتماً به پزشک مراجعه نمایید.

درد و ضعف عضلات، احساس خستگی مدام، درد مفاصل، تنگی نفس، عدم تمرکز، ضعف حافظه، احساس گیجی، افسردگی و اضطراب،‌ تپش قلب، ‌کاهش اشتها، خون‌ریزی لثه و مشکلات دهانی، اسهال و استفراغ و … از جمله برخی از این علائم در زمان کمبود ویتامین B12‌ هستند.

بیش‌تر افراد گیاه‌خوار که غذاهای حیوانی مصرف نمی‌کنند در معرض ابتلا به کمبود ویتامین B12 هستند. ازاین رو این افراد و همچنین افراد سالمند باید از مکمل‌های این ویتامین استفاده نمایند.

کمبود ویتامین B12 در چه افرادی بیشتری است

. افراد سیگاری (نیکوتین مانع از جذب کوبالامین می‌شود)

. افرادی که به کم‌خونی دچار هستند

. افرادی که الکل مصرف می‌کنند

. افرادی که به بیماری‌های گوارشی همچون سلیاک و بیماری کرون مبتلا هستند

شما می‌توانید برای دریافت ویتامین B12 مورد نیاز بدنتان از مکمل‌های ویتامین‌های گروه B استفاده نمایید. به طور مثال شما می‌توانید از ب کمپلکس یا مولتی ویتامین که تمامی ویتامین‌های گروه B را در خود جای داده‌اند؛ استفاده نمایید.

منابع دریافت ویتامین B12

. جگر گاو یا مرغ

. انواع ماهی از جمله ماهی سالمون، شاه‌ماهی، خال مخالی،‌ ساردین، تن و قزل‌آلا

. بوقلمون

. گوشت بره

. فیله‌ی گوشت گاو

. گوشت ماکیان

. تخم مرغ

. محصولات لبنی چون شیر و ماست

. غلات غنی شده با ویتامین B12

اگر می‌خواهید ویتامین B12 مورد نیاز بدن خود را تأمین نمایید؛ سعی کنید از منابع غذایی طبیعی به جای مکمل‌ها استفاده کنید. چون منابع غذایی طبیعی حاوی انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی،‌ فیبر و … هستند که مکمل‌ها فاقد آن هستند. ازاین رو می‌توان گفت زمانی مکمل‌های این گروه از ویتامین‌ها مفید هستند که فرد با کمبود مواد مغذی روبه رو باشد. بنابراین شما می‌توانید با مصرف مواد غذایی سرشار از کوبالامین در وعده‌های غذایی خود از کمبود آن در بدن پیشگیری کنید.