بدن انسان علاوه بر انواع ویتامین‌ها به میزان قابل توجهی مواد معدنی برای سلامت خود نیازمند است. مواد معدنی مورد نیاز بدن، انواع مختلفی دارند که هرکدام از آن‌ها نقشی مهم در بدن ایفا می‌کنند.
مواد معدنی علاوه بر تأثیراتی که بر روی رشد انسان دارند؛ بر روی سوخت و ساز، خون‌سازی، عملکرد سیستم عصبی و همچنین حفاظت از استخوان ها و دندان ها، انقباض عضلانی، نیز تأثیرگذارند. از این رو هر شخص برای تضمین سلامت خود باید مواد معدنی را به میزان کافی مصرف نماید. جالب است بدانید که هر کدام از این مواد در بدن نقشی خاص ایفا می‌کنند و هیچ‌کدام جایگزین دیگری نمی‌شوند. بنابراین توصیه می‌کنیم در مصرف مواد غذایی بسیار دقت نمایید.
مواد معدنی مورد نیاز بدن
مواد معدنی شامل دو گروه اصلی و کم‌نیاز هستند. البته گروه دیگری نیز چون جیوه، سرب و … هم وجود دارند که نقش مفیدی در بدن ندارند و سبب اختلالات بسیاری از جمله اختلالات ژنتیکی می‌شوند. از این رو در این بخش به توضیح مختصری درباره‌ی گروه اصلی و کم‌نیاز می‌پردازیم.
. مواد معدنی اصلی
این دسته به مواد معدنی ماکرو نیز شهرت دارند که بدن به مقادیر زیادی از آن نیازمند است. این گروه شامل کلسیم، منیزیم، فسفر، پتاسیم، سدیم و گوگرد است.
کلسیم
کلسیم بیشترین میزان را در بدن انسان از آن خود کرده‌است. بیش از نود درصد کلسیم در درون دندان‌ها، استخوان‌ها و ناخن‌ها ذخیره شده‌است و الباقی در ترشحات هورمون‌ها و عملکرد عضلانی و عروق خونی دخالت دارند. ماست، شیر، دوغ، پنیر، سبزیجات برگ سبز از جمله مواد غذایی سرشار از کلسیم هستند.
منیزیم یکی از مواد معدنی مورد نیاز بدن
منیزیم یکی دیگر از مواد معدنی مورد نیاز بدن است که بیش از سیصد واکنش شیمیایی در بدن توسط آن انجام می‌شود. این ماده‌ی معدنی به شکل طبیعی در مواد غذایی و همچنین آب وجود دارد. منیزیم بر روی عملکرد عضلات بدن، اعصاب، تقویت استخوان‌ها و … نقشی موثر دارد. شما می‌توانید با خوردن غلات ، سبزیجات برگ سبز، لبنیات، دانه‌ی سویا، سیب زمینی و همچنین بادام، بادام هندی و … منیزیم مورد نیاز بدن خود را تأمین کنید.
شایان ذکر است که سبوس گندم بیشترین میزان منیزیم را از آن خود کرده‌است. از این رو اگر با کمبود منیزیم مواجه هستید؛ بیش از هر چیز سبوس گندم مصرف کنید.
فسفر
فسفر یکی دیگر از مواد معدنی مورد نیاز بدن است که در کنترل فشارخون و کاهش سنگ کلیه نقشی موثر دارد. این ماده‌ی معدنی همچنین سبب استحکام استخوان‌ها شده و بر روی عملکرد طبیعی خون تأثیرگذار است. فرآورده‌های لبنی، گوشت، تخم‌مرغ، نخود، نان و … از جمله مواد غذایی حاوی فسفر هستند.
پتاسیم یکی دیگر از مواد معدنی مورد نیاز بدن
پتاسیم در بدن شادابی به وجود می‌آورد و فشارخون بالا را کنترل می‌کند. این ماده‌ی معدنی همچنین میزان ابتلا به سکته‌ی مغزی را کاهش می‌دهد و در مواد غذایی چون رب گوجه‌فرنگی، سیب‌زمینی، حبوبات، برگ چغندر، بادمجان، آلو، ماهی، موز، ماست، شیر و … یافت می‌شود. توجه کنید که بالا بودن میزان پتاسیم در بدن اختلالاتی ایجاد می‌کند. از این رو دقت کنید که دو تا سه میلی‌گرم در روز بیشتر پتاسیم مصرف نکنید.
سدیم
یکی دیگر از مواد معدنی مورد نیاز بدن سدیم است. سدیم مقدار مایعات بدن را متعادل نگه می‌دارد و در غذاهای حاوی نمک و غذاهای فرآوری شده یافت می‌شود.
گوگرد
این ماده نقشی مهم در حفاظت از سلول‌های بدن دارد و بر روی فعالیت‌های مغز، پوست، مو و ناخن موثر است. جالب است بدانید چیزی که وجود این ماده در بدن را ضروری می‌کند؛ نقش آن در مبارزه با عفونت‌های میکروبی است.
برای تأمین میزان فسفر لازم برای بدن می‌توان از ماهی، تخم‌مرغ، حبوبات خشک، کلم، گوشت، شیر، بادام، گردو و … استفاده کرد.
. مواد معدنی کم‌نیاز در بدن
بدن انسان برای فعالیت‌های بیوشیمیایی و متابولیزم به دسته‌ای از مواد معدنی که به کم‌نیاز مشهورند؛ نیازمند است. آهن، مس، روی، منگنز، کروم، سلنیوم، ید و … از جمله‌ی این مواد معدنی هستند.
آهن یکی از مواد معدنی کم نیاز بدن
بدن ما انسان‌ها برای رشد سلولی و انتقال اکسیژن به آهن نیازمند است. هموگلوبین بیشترین میزان ذخیره‌ی آهن را در بدن به خود اختصاص داده‌است. جالب است بدانید که دو نوع آهن در مواد غذایی وجود دارند. دسته‌ی اول در مواد غذایی چون گوشت قرمز، ماهی و ماکیان و دسته‌ی دوم در خوراکی‌های گیاهی چون عدس و لوبیا وجود دارند. اگر دچار کمبود آهن شده‌اید مواد غذایی چون لوبیا، عدس، گوشت گاو، گوشت بوقلمون، مرغ، اسفناج و … مصرف نمایید.
مس
این ماده‌ی معدنی به تولید آهن در بدن کمک می‌کند. مواد غذایی حاوی مس عبارتند از غذاهای دریایی، غلات، بادام، فندق و گردو.
روی
این ماده‌ی معدنی در مواد غذایی چون گوشت قرمز، غلات صبحانه‌ی غنی شده و گروهی از غذاهای دریایی یافت می‌شود. این ماده‌ی معدنی بر روی عملکرد سیستم ایمنی و سیستم عصبی تأثیرگذار است.
منگنز
منگنز به تولید برخی از آنزیم‌ها کمک کرده و بر روی تشکیل استخوان‌ها نقشی مهم دارد. این ماده‌ی معدنی نیز در مواد غذایی چون حبوبات به ویژه لوبیا، آجیل، غلات کامل، چای و … وجود دارد.
کروم
یکی دیگر از مواد معدنی است که به کنترل قند خون کمک می‌کند و در مواد غذایی چون غلات صبحانه، ماهی، گوشت پرندگان، گوشت قرمز، کلم بروکلی و سیب زمینی وجود دارد.
سلنیوم
این ماده از سلول‌های بدن محافظت می‌کند و هورمون‌های تیروئیدی را تحت کنترل خود در می‌آورد. شما می‌توانید برای دریافت سلنیوم از فرآوردهای فرعی گوشت چون دل، جگر وسیرابی، لبنیات، غذاهای دریایی و … استفاده نمایید.
ید
ید هورمون‌های تیروئید را تولید می‌کند و در غذاهای دریایی، لبنیات، غذاهای فرآوری شده و همچنین نمک ید دار یافت می‌شود.
کمبود مواد معدنی در بدن
ما مواد معدنی را از طریق مواد غذایی و یا مکمل‌های دارویی دریافت می‌کنیم. ازاین رو اگر میزان مواد معدنی در بدن کافی نباشد؛ اختلالاتی چون ضعف استخوان‌ها و خستگی رخ می‌دهد که در نهایت تضعیف سیستم ایمنی را به دنبال خواهد داشت.